Praktijkvoorbeeld: Kunst op recept Leiden

‘Dit was voor mij een manier om mezelf weer een beetje te activeren. Het geeft ook een stukje invulling aan je week, het geeft structuur,’ aldus een deelnemer van Kunst op recept in Leiden. Het initiatief: zes lessen op maat in een zelfgekozen kunstdiscipline, waar mensen met lichte psychosociale klachten terecht kunnen op verwijzing van een zorgprofessional.

Zo werkt het

De deelnemer vindt met een cultuurcoach een passende kunstdiscipline en zoekt daar een kunstenaar bij. Zij gaan samen aan de slag. De sessies vinden plaats in het atelier of de werk-plek van de kunstenaar. Als er na de zes lessen behoefte is aan vervolg, kunnen deelnemers doorstromen naar een ‘Vervolgrecept’: culturele activiteiten in groepsverband.

Kunst op Recept is een samenwerking tussen partners uit zorg, welzijn en cultuur. De coördinerende uitvoerders zijn drie cultuurcoaches vanuit BplusC (Bibliotheek plus Centrum voor kunst en cultuur in Leiden e.o.).

Opbrengsten voor deelnemers en professionals

Deelnemers benoemen verschillende opbrengsten op de zes dimensies van Positieve Gezondheid: positieve ervaringen die bijdragen aan zelfvertrouwen, plezier hebben in het leven, sociale contacten en iets om naar uit te kijken.

Kunst op recept brengt cultuurprofessionals zingeving: het gevoel bij te kunnen dragen en van betekenis te kunnen zijn voor anderen. ‘Kunst op recept gaat heel erg over het proces, over de ontdekkingsruimte die het biedt. De een gaat met zijn docent naar de Hortus en gaat daar tekenen, de ander is juist heel erg abstract bezig of doet iedere keer iets anders, dus dat maakt het ook echt maatwerk’, vertelt een cultuurprofessional.

Voor zorgprofessionals is het een manier om moeilijk bereikbare mensen toch te bereiken en om nazorg te kunnen bieden na geboden zorgtrajecten. ‘Leren leven met je klachten, en weer betekenis geven aan je leven. Dat is precies ook de fase waar wij [GGZ] tamelijk beperkt in zijn, om mensen mee op weg te helpen’, aldus een zorgprofessional.

Wat werkt?

  • Maatwerk: de lessen zijn individueel waardoor persoonlijke aandacht en maatwerk mo-gelijk is
  • Het proces staat centraal en niet het eindproduct
  • Empathische en flexibele professionele kunstenaars die bereid zijn zich aan te passen aan de ander
  • Overzichtelijk traject met vaste looptijd, dagen en tijden
  • Zorgprofessionals in de projectgroep: kunnen collega’s enthousiasmeren en hun twijfels wegnemen die weten wat belangrijk is voor collega-zorgprofessionals wanneer het gaat om doorverwijzing.

Uitdagingen en kansen

  • Doorverwijzing kan een drempel zijn voor deelnemers en zorgprofessionals
    • Bepaal in overleg met de zorgprofessionals en de deelnemers of en wanneer door-verwijzing wenselijk is en zo ja, hoe dit moet worden vormgegeven
  • Er vindt geen uitwisseling plaats (over deelnemers) tussen de kunstprofessional en doorverwijzer.
    • Organiseer elk jaar een evaluatiemiddag met alle betrokken professionals met ruimte voor ook kennisuitwisseling