Menzis’ preventie-ambassadeur jaagt de opschaling van brede blik op gezondheid aan

Sinds 2015 hanteert Menzis haar missie ‘Leefkracht’. Vanuit deze missie wil de zorgverzekeraar de leefkracht van ieder mens versterken. Dat houdt in gezond worden en blijven en de regie over het eigen leven kunnen pakken. Joas Duister jaagt als preventie ambassadeur samen met zijn collega’s van Menzis initiatieven voor de kanteling naar de brede blik op gezondheid aan. 

“Het versterken van de leefkracht van ieder mens is de reden waarom ik bij Menzis ben gaan werken. Het is belangrijk om bij te dragen aan de gezondheid van mensen, hoe ieder zelf de regie kan nemen over wat wil ik en wat kan ik, of iemand nu chronisch ziek is, beperkt is of niet.” Joas Duister is regiomanager Midden & West en daarnaast binnen Menzis benoemd tot preventie ambassadeur. “Ik geef alles wat rond preventie gebeurt een boost, samen met collega’s, om een kanteling in de zorg in de regio’s te bewerkstelligen.”

Welke rol heeft Menzis in de kanteling?
“Preventie is een strategisch thema voor ons. Er zijn preventieteams actief (10 collega’s uit verschillende regio’s en ons expertiseteam), team ‘Samen Gezond’ bestaat uit +/- 25 collega’s en bij wijze van proef zijn we dit jaar gestart met een aantal leefkrachtadviseurs bij Zorgadvies & bemiddeling die onze verzekerden te woord staan.”
“Wij zetten ons elke dag in om de leefkracht van onze verzekerden te versterken”, benadrukt Joas. “Bijvoorbeeld door aan de voorkant veel meer aandacht aan persoonsgerichte zorg en leefstijlinterventies te geven. Zo’n andere aanpak vraagt wel om begeleiding. Het aandeel van huisartsen is bijvoorbeeld heel belangrijk. Geïndiceerde preventie leidt naar leefstijlinterventies, maar ook voor huisartsen is dit relatief nieuw en spannend. Via webinars informeren we beroepskrachten over de impact en de voordelen van de inzet op preventie en houden we ze op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het werkveld. Hiervoor is veel belangstelling.”

Daarnaast stimuleren we via ons gezondheidsplatform ‘Samen gezond’ de 350.000 aangesloten deelnemers, verzekerden en niet-verzekerden, om gezond te blijven en aan hun leefkracht te werken. Hier delen we ook het spinnenweb voor Positieve Gezondheid”, vervolgt Joas. “Voor de mensen die digitaal minder vaardig zijn, bieden we leefstijlinterventies aan. We leggen verbinding met het sociaal domein voor de vragen ‘Hoe zorg je ervoor dat na een leefstijlinterventie mensen actief blijven? Sluit het sport- en beweegaanbod van gemeenten aan bij deze doelgroep? Dit doen we door de GLI te koppelen aan de minimapolis en samenwerking met gemeenten. Hoe maken we beweging aantrekkelijk en financieel toegankelijk? In samenwerking met het curatieve domein en wijkteams kunnen mensen deelnemen aan programma’s als ‘Kansrijke start’.”

Wat helpt om op te schalen?
“Het begint klein met ergens een ambassadeur die ervaringen wil delen.” Joas refereert hiermee aan zijn eigen rol. “Het delen van succesvolle ervaringen is belangrijk om elkaar te motiveren, regionaal en landelijk. Vier ook je mislukkingen en leer daarvan.”
Op het gebied van financiering zijn belangrijke stappen te zetten. Joas adviseert om van losse potjes naar structurele financiering te gaan. Hij beschrijft het voorbeeld van ‘Gezond Onderweg’, een aanpak voor kinderen met overgewicht in Gelderland-Midden. Hun innovatieve aanpak wordt, in samenwerking met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Nederlandse Zorgautoriteit, in 2023 in het basispakket opgenomen. We zijn dan dus een aantal jaar verder, maar daarna zijn de kinderleefstijlinterventies beschikbaar voor kinderen in heel Nederland. Neem de stap naar vervolgfinanciering dus tijdig.”

Hoe kun je initiatieven monitoren?
Er zijn landelijk veel pilots op het gebied van preventie. Hoe kun je deze pilots als verzekeraar goed monitoren? Joas antwoordt: “We monitoren per regio en gemeente en op declaratieniveau het aantal leefstijlinterventies en hoeveel mensen er zijn gestart. Er wordt op meerdere vlakken winst behaald, bijvoorbeeld afname BMI bij kinderen, gezondheidswinst bij diabetes type 2 en minder medische kosten. Maar de grootste winst zal op langere termijn worden behaald. Hij refereert aan de woorden van de bestuursvoorzitter van Menzis: ’We zijn niet op zoek naar een perfecte businesscase van preventie, omdat het effect van onze strategie pas over 10 jaar zichtbaar wordt. We investeren in preventie.’ Samen met CZ en Zilveren Kruis is een verkiezingspaper opgesteld met gezondheidsdoelen per regio. De paper ligt inmiddels bij informateur Mariëtte Hamer.”

Welke stappen kunnen we zetten om tot de brede blik op gezondheid te komen?
“Ik voorzie steeds vaker politieke en maatschappelijke urgentie. Een gemeenteraad die aan een wethouder vragen stelt over gebrekkige mondzorg bij jeugd in achterstandswijken of over een ziekenhuis dat sluit. Op termijn kunnen dat ook vragen zijn over zorgelijke cijfers overgewicht in bepaalde regio’s. Je hebt wel altijd een ambassadeur nodig, dat kan een ziekenhuisbestuurder, huisarts, leefstijlcoach of verzekeraar zijn, dan pas gaat het vliegen.” Joas legt uit: “Je kan nog zo’n goede zorginkoper zijn of prachtig (zorginkoop)beleid hebben, initiatieven staan of vallen met iemand die partijen bij elkaar roept met ‘we gaan het anders doen’ en die blijft enthousiasmeren en inspireren.
Gezondheid is nu te vrijblijvend. Met onze paper zetten we in op gezondheidsplicht. We zijn ervan overtuigd dat dit op de lange termijn ook lukt. Maar daarvoor is het belangrijk dat duidelijk is wie verantwoordelijk is en deze verantwoordelijkheid ook wordt gevoeld. Het huidige stelsel is daar nog niet op ingericht. Inzet op preventie moet lonen voor gemeenten en verzekeraars.”

Welke tips wil je delen?
Joas somt tot slot zijn tips op: “Begin met de inhoud, dan volgt bekostiging vanzelf! Begin vanuit wat de inwoner, patiënt en zijn systeem (gezin, wijk) nodig hebben. Realiseer je welke rol de verzekeraar heeft als hoeder van ‘ons’ geld. Bepaal urgentie en zet een ambassadeur in.”