Zo denken verzekeraars over de kanteling naar brede blik op gezondheid

In december 2020 verscheen een startdocument Domeinoverstijgend samenwerken van koplopertafel Verzekeraars, samen met Vilans en Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Belangrijkste bouwstenen in dit document zijn: samenwerking, leren, data delen en monitoren, en bekostiging. In de verkiezingspaper van drie verzekeraars wordt gepleit voor preventie en betere samenwerking in de regio. Hoe denken verzekeraars CZ, Menzis, VGZ en Zilveren Kruis de kanteling naar een brede blik op gezondheid te kunnen realiseren?

Kanteling naar brede blik op gezondheid merkbaar
De kanteling is al merkbaar en voelbaar, vertellen prominente zorgverzekeraars ons. Ronald Ruijters van VGZ: “ Het voelt als een soort stuwdam en het is wachten op een doorbraak. Het gedachtegoed wordt steeds meer gebruikt, mensen geloven erin, we werken toe naar een kantelpunt waardoor het onomkeerbaar wordt.”

Joas Duister van Menzis: “Ik voorzie steeds vaker politieke en maatschappelijke urgentie. Een gemeenteraad die aan een wethouder vragen stelt over gebrekkige mondzorg bij jeugd in achterstandswijken of over een ziekenhuis dat sluit. Op termijn kunnen dat ook vragen zijn over zorgelijke cijfers overgewicht in bepaalde regio’s. Je hebt wel altijd een ambassadeur nodig, dat kan een ziekenhuisbestuurder, huisarts, leefstijlcoach of verzekeraar zijn, dan pas gaat het vliegen.”

Wiro Gruisen van CZ: “We werken via een regio regie aanpak in Zuid-Limburg en Zeeland. Dat betekent dat we experimenteren met regionale inkoopteams”, legt Wiro uit. “Een kanteling die stap voor stap gaat. Deels langs het spoor van langjarige transities, kijkend door de bril van Positieve Gezondheid: een ontwikkeltraject dat ons aanzet tot nadenken over de juiste aanpak van de onderliggende problematiek. En deels langs een tweede spoor waarin zichtbaar wordt gemaakt wat het nu al oplevert voor verzekerden.”

Olivier Gerrits: “Bij Zilveren Kruis hebben we het omgedraaid naar: wat hebben mensen nodig? Deze nieuwe rol vraagt om andere competenties zoals stakeholdermanagement, partijen verbinden, betere balans vinden tussen gezonde druk uitoefenen en scherp inkopen. Je wilt personen, instellingen en regio’s stimuleren samen te werken. Dat vraagt bij iedere partij om een andere benadering en bestaat voornamelijk uit goed doorvragen. Wie ervaart welke barrières en wat kan Zilveren Kruis betekenen om deze barrières te slechten?”

In eigen organisatie
Maar de verzekeraars zijn ook zelfkritisch. Zij kijken in de organisatie en werkwijze wat beter kan.

Menzis zet in op een preventie ambassadeur die alles wat rond preventie gebeurt aanjaagt. “Preventie is een strategisch thema voor ons. Er zijn preventieteams actief (10 collega’s uit verschillende regio’s en ons expertiseteam), team ‘Samen Gezond’ bestaat uit +/- 25 collega’s en bij wijze van proef zijn we dit jaar gestart met een aantal leefkrachtadviseurs bij Zorgadvies & bemiddeling die onze verzekerden te woord staan.”

CZ werkt van het begin af aan samen met Burgerkracht Limburg om de burger de lead te geven. “We willen dat burgers meesturen in de domeinoverstijgende trajecten en dat zij mede verantwoordelijkheid nemen. Maar ook dat de burger waar mogelijk zelf de regie neemt voor zijn eigen gezondheid. Burgers betrekken is geen afvinkpuntje op je lijstje. Als CZ doen wij ons best om burgerkracht/participatie in positie te brengen. Het is en blijft belangrijk je te verdiepen in perspectief van mensen!”

Zilveren Kruis geeft aan dat hun rol veranderd is. Van inkopen van zorg naar faciliteren van samenwerking en transformeren van zorg. Vanuit de vraag wat mensen nodig hebben. “De innovatierol van ons als zorgverzekeraar is om succesvolle initiatieven uit het werkveld van Positieve Gezondheid te ontdekken en op te schalen. We richten ons op de succesfactoren, het monitoren en de bekostiging van deze innovaties.”

VGZ betrekt verzekerden actief bij haar plannen. “Iedere partij zal in beleid en communicatie de boodschap moeten blijven herhalen, zodat inwoners zelf gaan nadenken. Corona heeft het bewustzijn over leefstijl wel gestimuleerd, ik ben benieuwd hoe dit doorzet. Coöperatie VGZ is met haar leden in gesprek over gezondheid, leefstijl en preventie; welke rol verwachten ze van ons en hoe werkt dat uit?”

Tips
De verzekeraars hebben voldoende tips voor partijen die ook met een brede blik op gezondheid aan de slag willen.

Zilveren Kruis:

• Ga aan de slag en organiseer financiering samen. Als het succesvol is, heb je een ander gesprek met verzekeraar en wordt bekostiging ook makkelijker.
• Pak behapbare thema’s/onderwerpen op.
• Breng de juiste personen op de juiste plek.
• Maak snelheid en pak door.

VGZ:

• Blijf elkaar als verzekeraars uitdagen en inspireren.
• Ga het gesprek met elkaar aan, ga niet zitten wachten totdat het ergens anders uitgevonden wordt.
• Ga aan de slag, laat je niet belemmeren door financiering, monitoring laat zien dat dat werkt en maak gebruik van kennis en kunde van anderen.

Menzis:

• Begin altijd met de inhoud.
• Werk vanuit wat de inwoner/patiënt en zijn/haar systeem (gezin en wijk) nodig heeft.
• Realiseer je welke rol de verzekeraar heeft als hoeder van ‘ons’ geld.
• Bepaal urgentie en zet een ambassadeur in.

CZ:

• Ontwikkel zowel een lange als een meer korte termijn aanpak. Laat de waarde van voorbeeldprojecten zien.
• Als je werkelijk wil dat burgers meedoen, maak dat dan mogelijk maken en professionaliseer hun inbreng.

Wil je meer weten hoe de verzekeraars zelf aan de slag zijn gegaan? Neem dan een kijkje op onze Kennisbankpagina Verzekeraars of download de Handreiking ‘Domeinoverstijgend samenwerken vanuit een brede blik op gezondheid in de regio’.