Positief Gezond Werkgeverschap
Mensen die met plezier werken, betrokken zijn, weten wat ze willen en kunnen. Die vitaal en productief zijn en meedraaien naar vermogen. En organisaties die medewerkers willen behouden, hen mogelijkheden bieden die passen bij hun situatie, hen de regie geven en oprecht verbindingen aangaan. Wie wil dat nou niet? De arbeidsmarkt vraagt om een nieuwe aanpak, en Positief Gezond Werkgeverschap speelt daarin een belangrijke, behulpzame rol. Met Positief Gezond Werkgeverschap maak je duurzame inzetbaarheid mogelijk voor iedereen. Ontdek hoe je het toepast en de kansen die het biedt.
Wat is Positief Gezond Werkgeverschap?
Positief Gezond Werkgeverschap vertaalt de waardevolle elementen van Positieve Gezondheid naar de werkvloer. Elementen zoals aandacht voor de mens door dialoog, veerkracht en eigen regie zijn namelijk ook belangrijk in de context van werk. Medewerkers voelen zich gehoord en gezien, en werken met plezier. Dat maakt ze productiever en sterker verbonden met de organisatie. Positief Gezond Werkgeverschap is niet geheel nieuw. De principes sluiten aan op wat er al bestaat rondom vitaliteit en duurzame inzetbaarheid.
Waar Positief Gezond Werkgeverschap zich in onderscheidt, is de vernieuwende kijk op de relatie tussen werkgever en werknemer, waarin gelijkwaardigheid en openheid centraal staan. Dit werkgeverschap gaat verder dan functie-eisen en kijkt naar de mens als geheel: fysieke en mentale mogelijkheden, drijfveren en talenten. Het zet de medewerker in al zijn of haar rollen centraal, zodat iedereen zich gewaardeerd en gehoord voelt.
Waarom inzetten?
Goede (werk)prestaties vragen om competente en gezonde medewerkers met grip op hun leven. De elementen van Positieve Gezondheid, zoals aandacht voor de mens door dialoog, veerkracht en eigen regie, kunnen de arbeidsrelatie bevorderen. Dit zorgt voor vitalere medewerkers die goed in hun vel zitten en draagt bij aan hun productiviteit en betrokkenheid. Daarom is het van belang dat een organisatie een omgeving creëert die de regie op gezondheid, loopbaan en veerkracht faciliteert, mogelijk maakt en daartoe uitnodigt. Naast gezonde werknemers biedt Positief Gezond Werkgeverschap nog meer kansen voor organisaties:
- Maatschappelijke en externe legitimiteit
- Positief imago
- Krachtiger HR-beleid
- Betere bedrijfsvoering en –organisatie
- (Product)innovatie
- Meer werkplezier en minder ziekteverzuim
- Kan een gemeenschappelijke taal bieden
Voor wie?
Positief Gezond Werkgeverschap kan binnen elke sector, organisatie en op verschillende niveaus vorm krijgen. Bijvoorbeeld op die van medewerker, leidinggevende, bestuurder en organisatieniveau. Verschillende mensen zijn betrokken bij Positief Gezond Werkgeverschap. En ieder heeft daar eigen verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden. Zo voeren werkenden zelf de regie over hun eigen gezondheid. De directe leidinggevenden kunnen in gesprek met de werkenden om hen te faciliteren en te stimuleren naar bewust gezond gedrag. En de bestuurder (en hoger management) zorgt voor een integrale benadering van werk en gezondheid en de verankering in het strategisch beleid van de organisatie. Op organisatieniveau kan Positieve Gezondheid worden opgenomen in de missie en visie en een behoeftegericht vitaliteitsaanbod worden georganiseerd.
Hoe pas je het toe?
Werken aan gezondheid binnen bedrijven is meer dan gezonde voeding of het stimuleren van lunchwandelen. Het gaat ook over zingeving, een sociaal veilige werkomgeving, wisselende werkzaamheden om fysieke of mentale slijtage te voorkomen, regel- controle- en/of sturingsmogelijkheden, rol- en taakduidelijkheid, toekomstperspectief, erkenning van deskundigheid, constructieve arbeidsverhoudingen en gewoon menselijke aandacht. Maar je moet er wel samen aan willen werken. Naar aanleiding van de ervaringen vanuit de verschillende netwerken hebben wij de acht belangrijkste stappen op een rijtje gezet.
- Bedrijfs- of afdelingsbreed met behulp van (nieuw) onderzoek: spinnenweb van Positieve Gezondheid, de vragenlijsten van het reeds bestaande medewerkertevredenheids- of medewerkerbetrokkenheidsonderzoek, of de vragenlijst beleving en beoordeling arbeid (VBBA). Deze kwantitatieve vragenlijsten worden dan gevolgd door kwalitatief verdiepende interviews om de getallen te kunnen duiden en van voorbeelden te voorzien.
- In gesprek met groepen medewerkers (bijvoorbeeld in klankbordgroepen al dan niet aan de hand van het spinnenweb), waarbij je gebruikmaakt van large scale interventions: medewerkerbijeenkomsten met enkele tientallen tot honderden medewerkers die met elkaar aanwijzingen geven voor verbeterpunten.
Uitspreken van de intentie
Het is belangrijk om in een gesprek met werkenden, de ondernemingsraad of leidinggevenden de intentie uit te spreken om gezamenlijk aan de slag te gaan met gezondheid. Tegen de intentie om samen te werken aan gezondheid, kan niemand bezwaar hebben, toch is er vaak meer bewustwording nodig van mogelijke veranderingen. Krachtige formuleringen kunnen helpen bij het uitspreken van de intenties.
In deze fase bestaat er ook behoefte aan informatie over het concept Positieve Gezondheid, de consequenties voor de persoon zelf en collega’s, en uiteindelijk de organisatie. Aansprekende voorbeelden en werkwijzen helpen altijd, ook al zijn ze niet één op één toepasbaar.
Uitgangspunten benoemen
Als je samen aan de slag gaat met Werk & Gezondheid dan is het belangrijk om het over de principes en uitgangspunten eens te zijn. In deze tabel zijn de belangrijkste uitgangspunten van Positieve Gezondheid vertaald naar de werksituatie.
In gesprek
Voordat je in gesprek gaat is het handig om op een rijtje te zetten wat er allemaal al gedaan is en wat je daarvan kunt leren. Maar ook: wat heeft men nog nodig? In gesprek kan op verschillende manieren:
Keuzes maken
Vragenlijsten, interviews en medewerkerbijeenkomsten leveren een schat aan informatie. De volgende stap is het gezamenlijk interpreteren van deze informatie en data, het wegen van de afzonderlijke items, ordenen naar belang en benoemen van prioriteiten. Na deze slag vertaal je de uitkomsten naar een plan van aanpak met de verwachte uitkomsten, korte- en langetermijndoelen, werkwijze en welke bijdrage van alle betrokkenen verwacht wordt. Dit plan toets je in een tweede gespreksronde op herkenbaarheid en acceptatie van de keuzes bij de medewerkers. Draagvlak creëren is het kernwoord.
Aan de slag
Zodra je weet wat je wilt, is de volgende actie het operationaliseren van de keuzes. Plannen maken. Wie gaat wat doen en wanneer moeten de voorstellen opgeleverd worden? Elk plan moet voorzien zijn van de 6 W’s: Wat ga je doen, Waarom doe je dat, Wie zijn er betrokken in welke rollen, Werkwijze, Waar (afdeling, locatie) en Wanneer. En verder op procesniveau de wijze van implementeren, het bewaken van de voortgang en benoemen van het moment voor evaluatie en bijstelling.
Implementeren
Het is tijd om de handen uit de mouwen te steken! Met als motto: alleen ga je sneller, samen kom je verder. Een belangrijke les uit eerdere netwerken is om het niet alleen te doen. Begin klein met een aansprekend onderwerp, zoek maatjes en laat snel (kleine) resultaten zien. Benoem medestanders tot ambassadeurs en laat de sponsoren uit RvB en management zich expliciet uitspreken. Laat ook aan anderen zien wat je allemaal al doet en hebt gedaan op het gebied van gezondheid. En spreek collega’s aan met de vraag: wat doe jij (al)?
Voortgang, monitoren, waarderen en bijstellen
Maak gebruik van formele en informele momenten om te kijken of ‘we nog steeds de goede dingen doen én of we dingen goed doen’. Betrek medewerkers bij het monitoren en vermijd de gesloten vraag. Stel op enig moment de (nieuwe) afspraken vast. Vier je successen.
Verankeren
Leg de geleerde lessen, opbrengsten en afspraken vast in het ‘afsprakenboek’. Geef de intenties, strategie en beleid rond werk & gezondheid een plaats in beleids- en jaarstukken. Werk daarbij aan herkenbaarheid en beperk het aantal modellen en theorieën.
Zelf aan de slag
Wil je ook aan de slag met Positief Gezond Werkgeverschap?
Neem dan contact op met Lisanne Kiestra via info@iph.nl. We helpen je graag verder vanuit ons aanbod zoals trainingen, hulpmiddelen, achtergrondinformatie en actieleernetwerken.